На радзіме Васіля Быкава, у вёсцы Бычкі, з нагоды 87-годдзя знакамітага пісьменніка 19 чэрвеня 2011 г. адбыліся ўрачыстасці, у якіх узялі ўдзел і сябры Баранавіцкай філіі Таварыства беларускай мовы.

Уручэнне У.Някляеву прэміі «За свабоду думкі». Фота У.Джэйгалы

У мінулую нядзелю з розных куткоў Беларусі з’ехаліся і сышліся тыя, хто любіць сваю краіну, шануе яе спадчыну і мову і верыць у светлую будучыню нашай дзяржавы. Сярод гасцей было шмат вядомых людзей: экс-кандыдаты ў прэзідэнты Рыгор Кастусёў і Уладзімір Някляеў, лідэр руху “За свабоду” Аляксандр Мілінкевіч, Мечыслаў Грыб, Аляксандр Фядута, літаратары Уладзімір Арлоў, Валянціна Аксак, Лера Сом, прадстаўнікі дыпкорпуса з Вялікабрытаніі, Славакіі, Польшчы.

Мастакі проста ў двары арганізавалі выставу сваіх работ. Да чарговай даты нараджэння пісьменніка было прымеркавана і ўручэнне прэміі ”За свабоду думкі” імя Васіля Быкава, заснаванай Аляксандрам Мілінкевічам. Забягаючы наперад, хочацца сказаць, што сёлета бронзавая статуэтка і дыплом за свабоду думкі ўручаны паэту Уладзіміру Някляеву. А таго, хто заслужыў такой узнагароды, вызначалі былыя лаўрэаты — Рыгор Барадулін, Уладзімір Арлоў, Павал Севярынец, мастак Алесь Пушкін, краязнаўца Ада Райчонак.

Людміла Гразнова і Іна Кулей разам з сястрой Васіля Быкава Валянцінай. Фота У.Джэйгалы

Знайсці вёску Бычкі аказалася вельмі няпроста, а без праважатага, бадай, немагчыма. На Ушаччыне няма шыльдаў, на якіх пазначана, дзе знаходзіцца дом-музей Васіля Быкава. Толькі ў аграгарадку за два кіламетры ад Бычкоў – невялікі ўказальнік з малымі літарамі, які сведчыць, што недалёка адгэтуль жыў пісьменнік сусветнага маштабу. Ды і самі Бычкі шыльды, якая сведчыць аб назве вёскі, не маюць...

Зямляк Васіля Быкава, пісьменнік і перакладчык Уладзімір Бабковіч, у сваім выступе перад прысутнымі адзначыў: “Мы заўсёды захапляліся характарам Васіля Уладзіміравіча, яго нязломнасцю. Ён быў для нас узорам, як жыць”. Аляксандр Мілінкевіч узгадаў гарадзенскі перыяд жыцця Васіля Быкава, расказаў, што яго бацька быў добра знаёмы з Васілём Уладзіміравічам.

Уладзімір Джэйгала і Васіль Якавенка

Уладзімір Арлоў, гаворачы пра намінаванага сёлета на прэмію ”За свабоду думкі” Уладзіміра Някляева, сказаў: ”Уладзімір Някляеў — прыклад чалавека, у асобе якога цудоўна спалучаецца талент з грамадзянскаю мужнасцю”.

Перад прысутнымі выступіла і сястра Васіля Быкава, Валянціна Уладзіміраўна. ” Быў ён добры і сумленны, любіў людзей і не любіў хлусні, — сказала яна. — Пачаў пісаць яшчэ ў школе, хаваў свае апавяданні, а я знайду і прачытаю.”

Уладзімір Някляеў, атрымліваючы з рук Аляксандра Мілінкевіча статуэтку і дыплом, узгадаў пра сваю апошнюю, за тры дні да смерці Васіля Быкава, сустрэчу з ім. ”З Быкавым не было пустых сустрэч,” — адзначыў Уладзімір Пракопавіч. Ён расказаў, як перажываў — што ж сказаць чалавеку, які пакутуе ў анкалогіі, з чым да яго прыйсці. Убачыў, што жанчына прадае букецік нарваных з галлём суніц — якраз такіх, якія яны збіралі з Быкавым ва ўшацкіх лясах. Набыў. А яшчэ купіў ружу — яна проста зачапілася за руку паэта ў краме. Васіль Быкаў, пакаштаваўшы ягады і ўбачыўшы кветку, прамовіў: ”Чалавеку трэба адно жыццё, адна жанчына і адна кветка”.

Узгадваючы гэту сустрэчу, Някляеў дадаў: ”З гадамі адчуваецца недахоп духоўнага Быкава”. Насамрэч, Быкава не хапае многім. Але ў яго ўтульным, няхай і стылізаваным дамку, адчуваецца прысутнасць Асобы. У кніжках, фатаграфіях, ва ўласных рэчах пісьменніка, якія там сабраны.

Прачытаў перад удзельнікамі імпрэзы свой верш, прысвечаны Васілю Быкаву, і аўтар гэтага артыкула:

Здаецца, што жывем мы нездарма
І нават нешта робім для Айчыны.
Чаму ж тут вуліц Быкава няма,
Якая ёсць для гэтага прычына?
Пакінуў шмат. Шмат вытрымаў пакут,
Ды помнікаў нябачна ля гасцінца.
Ушанавалі Быкава не тут,
А недзе ў Вялікай Севярынцы.
Там узвод яго галовы клаў пад міны,
Адтуль прыйшла дадому пахаронка.
Але, прабачце, гэта Украіна…
Як там спяваюць і смяюцца звонка!
…Калі дзядзькі ўшацкія ў душы
І ў хаце ёсць на кніжках іх імёны —
“Дом з Быкавым” — на шыльдзе напішы,
І стане зразумела: нас — мільёны!

intex-press