Малюнак: mirnyatom.net

Нагадаем, што беларускую АЭС агульнай магутнасцю да 2,4 ГВт плануецца пабудаваць па расійскім праекце побач з мяжой Літвы. У звязку з гэтым на пачатку сакавіка літоўскія палітыкі і прадстаўнікі грамадскасці звярнуліся ў Еўрапарламент з пратэстам супраць планаў Беларусі па будаўніцтве АЭС. Зварот зрабілі пасля грамадскіх слуханняў наконт ацэнкі ўплыву будучай беларускай станцыі на навакольнае асяроддзе, якія прайшлі ў Вільні на тыдзень раней. Падчас слуханняў спецыялісты беларускага Міністэрства энергетыкі не пераканалі аўдыторыю ў бяспецы будучай АЭС з эксперыментальным рэактарам. На знак пратэсту частка аўдыторыі пакінула залу.

Кропка адліку

15 студзеня 2008 года на пасяджэнні Рады Бяспекі Беларусі было прынятае палітычнае рашэнне пра будаўніцтва ўласнай атамнай электрастанцыі. Паводле разлікаў Нацыянальнай акадэміі навук, увядзенне ў энергабаланс АЭС сумарнай электрычнай магутнасцю 2 ГВт мае задаволіць каля 25 % патрэбы краіны ў электраэнергіі ды прывядзе да зніжэння яе сабекошту на 13 % дзякуючы скарачэнню выдаткаў на паліва.

Падзеі развіваліся імкліва. Як 7 красавіка 2009 года заявіў Аляксандар Лукашэнка, краіна не адмовіцца ад будаўніцтва АЭС нават з-за глабальнага фінансава-эканамічнага крызісу: «Атамную станцыю, як бы цяжка ні было, мы будзем будаваць. На маім узроўні пытанне пра тое, каб адкласці будаўніцтва АЭС на год-два, не разглядалася, і мы пакуль не збіраемся гэта адкладаць».

Грамадскія слухані: хто каго слухае?

Некаторы час афіцыйна лічылася, што глыбокага аналізу патрабуе справа выбару месца будаўніцтва АЭС. Як сцвярджаў вядучы інжынертэхнолаг аддзелу кіравання праектам Дырэкцыі будаўніцтва атамнай электрастанцыі Міхаіл Жук, напрыканцы жніўня яшчэ не было вядома, дзе будаваць: «Разглядаюцца тры магчымыя пляцоўкі размяшчэння АЭС. Дзве ў Магілёўскай вобласці і адна ў Гродзенскай. Гродзенская, Астравецкая, лічыцца прыярытэтнай. У кастрычніку плануюцца слуханні па ўплыве на навакольнае асяроддзе, будуць праведзеныя кансультацыі з грамадскасцю».

Ленінградская АЭС-2, Фота: fotki.yandex.ru

Адначасова было зазначана, што «праект будзе расійскі, праект выбраны - гэта АЭС-2006. Такія ж атамныя станцыі будуюцца на Ленінградскай АЭС-2 і Варонежскай АЭС-2».

І нават ужо вядома, дзе беларускія спецыялісты будуць навучацца абслугоўванню АЭС.

«Базавай для навучання беларускіх спецыялістаў выбрана Балакоўская атамная электрастанцыя ў Саратаўскай вобласці, якая ўжо некалькі апошніх гадоў прызнаецца найлепшай АЭС Расiі», - распавёў Міхаіл Жук.

Атрымліваецца, што меркаванне грамадства наконт уплыву АЭС на навакольнае асяроддзе - гэта дэкарацыя. Кансультацый з грамадскай супольнасцю яшчэ не было, а фактычна усё, што датычыць стратэгіі дзеянняў, вызначылі.

Ды і чаго марудзіць, калі адмашку прэзідэнт даў недвухсэнсоўную?! 27 жніўня 2009 года на сустрэчы з прэзідэнтам Расiі Дзмітрыем Мядзведзевым ён сказаў: «У 2010 годзе мы распачнём супольную працу па ўзвядзенні непасрэдна станцыі».

А тое, што тым самым часам у Астравецкім раёне на ўчастку ад вёскі Гоза да Міхалішак у кірунку Валейкунаў (менавіта там і месціцца пляцоўка пад АЭС) ужо вяліся маштабныя дарожныя працы, не пакідала сумневаў - АЭС быць.

Юлiя Снег

PDF-Журнал “Новая Эўропа”