Павел Біч, чэрвень 2013 г.

Шахідамі называюць людзей, якіе свядома ахвяруюць сваім жыццём, каб забіць знянацку як мага больш ворагаў і заявіць аб ідэалагічнай мэте свайго учынку.

Д.Канавалаў і У.Кавалёў, якія ўчынілі тэракт у менскім метро, ахвяравалі сабою, каб забіць ані ў чым не вінаватых сваіх суграмадзянаў. Псіхічна яны былі здаровымі. Л.Мун даследчыца псіхічнага стана Д.Канавалава нават заявіла, што ў такім стане знаходзіцца кожны другі беларус.

Аб мэтах свайго учынка яны увесь час адкрыта заяўлялі: «каб дэстабілізаваць абстаноўку ў республіцы». Негледзячы на намаганні суду затушаваць палітычны аспект справы (гл. кн. А.Грузділовіча «Хто ўзарваў менскае метро», Радыё Свабода, 2013), стала вядома, што «Кавалёў ў 2006 г. галасаваў за А.Мілінкевіча, палітыка Лукашэнкі ему не спадабалася».

Калі «перанесці» наш выпадак, напрыклад, ў Чаченію, то атрымаецца, што чачэнскія хлопцы, якія ішлі на джіхад, цалкам не разумелі што адбываецца ў іхняй краіне, толькі адчувалі што адбываецца нешта Не тое, нешта удушлівае, жахлівае, і ад адчаю пайшлі на рынак і забілі сабе разам з выпадковымі чачэнцамі. Пры гэтым палітыка Кадырава ім не спадабалася, раней яны галасавалі за Масхадава і яны ведалі, што сярод чачэнцаў ёсць апазіцыя, якая мае аднолькавые з імі погляды, (з-за таго што у нас няма Выбараў, мяркую, што шмат хто з апазіцыі быў бы не супраць калі б абстаноўка ў краіне дэстабілізавалася ). Чачэнскія хлопцы былі б як у сябе на радзіме так і ва усім Свеце адназначна прызнаны ненармальнымі. Нашые ж псіхолагі (Л.Мун) не знайшлі ненармальнамсці у нашых хлопцаў, а раз так, то іх учынак варта разглядаць як маючы сацыяльна-палітычны характер.

 Нашае грамадства мае маральна-псіхалагічны стан звычайны для каланіяльных грамадстваў. Ф.Фанон, чорнаскуры філосаф, ідэолаг нацыянальна-вызваленчых рухаў Трэццяга Свету, вывучаў асаблівасці маральна-псіхалагічнага стану людзей што жывуць у калоніях пад гнетам чужых культур. Шмат цікавага даведаліся б нашыя псіхолагі, калі б пацікавіліся што агульнага ў паводзінах і характары беларусаў з такімі народамі як народы Поўначы РФ, племёнамі Амазонскіх джунгляў, папуасамі і г.д. Напрыклад, ім уласціва, здавалася б, анічым неабумоўленая і выпадковая жорсткасць. У нас яна праявілася ў тых жа нашых хлопцаў і праяўляецца ў карных ворганаў на чале з Прэзідэнтам. Але каланіяльную сутнасць Расеі рускай культуры ўдалося доўга хаваць ад Захаду і Свету, сам рускі народ не разумее яе да гэтага часу. Ад нашага народа яна схаваная найбольш надзейна, паколькі пасля нашага перайменавання ў белых рускіх запанаваў погляд, што мы увесь час толькі і марылі як бы зліцца з вялікім рускім народам. У кнізе Фанона «Чёрная скура - белые маскі» апісаны псіхічны стан інтэлігентаў-алжырцаў, якія хацелі ператварыцца ў сапраўдных французаў. Хто б з нашых напісаў кнігу пра нашых - «балтскіе твары - рускіе маскі». Нават палітызаваны Грузділовіч не змог паглядзець на падзеі ў метро пад сацыяльна-палітычным ракурсам.

Чаму нашыя хлопцы (як і міліёны нашых суграмадзянаў) не ўсталі ў шэрагі апазіцыі, каб разрадзіць абстаноўку ў краіне? Ані гэтыя хлопцы, ані міліёны нашых пасіўных грамадзянаў, пэўна, не з'яўляюцца баязліўцамі! Адказ ляжыць на паверхні. Чачэнскія зрамадзяне адчуваюць кроўную повязь са сваім народам, у тым ліку са сваёй інтэлігенцыяй. Нашы' такой сувязі не адчуваюць, а ад нацыянальнай інтэлігенцыі і апазіцыі яны адгарожаны проста высокай сцяною.

Вядома, што ў нас умовы для вырошчывання нацыі даволі непрыдатныя. У нас няма адзінай рэлігіі (варожасць праваслаўных і каталікоў адштурхоўвае нашых людзей ад Бога); у нас няма ані з аднога боку мора ці вялікіх гор, каб замацаваць ў свядомасці сваю адметнасць (наадварот, мы ёсць плаўны пераход ад рускіх да палякаў, і ад украінцаў да летувісаў); у нас блізкія мовы з украінцамі, палякамі і рускімі. Фактары, перашкаджаюшчыя нацыябудаванню, добра праалізаваны В.Булгаковым. Але толькі за Нацыянальнае наша інтэлігенцыя змагалася і гінула больш за 150 гадоў. Чаму не атрымалася?

Першы амаль таўталагічны адказ - таму што перамагла руская культура, якая забіла нашую Нацыянальную. Але чаму яна ў нас перамагла, і не перамагла ў значна меньшых народаў былога Саюза? Тут я выказваю сваё меркаванне, дарэчы, якое асцярожна падаваў у 2006 г. той жа Булгакоў. Праўда, ён не лічыў яго галоўным, ён лічыў назву «беларус» проста слабой. Я ж лічу назву галоўнай прычынай (нашае перайменаванне з літвінаў ў белых рускіх (беларусаў). Па законах семантыкі мы цяпер ёсць малы атростак вялікага рускага народу, мы сталіся другаснымі, непаўнавартастнымі рускімі. (І гэта пры тым, што па дадзеных канца мінулага стагоддзя, менш за нас па колькасці насельніцтва мела 2/3 народаў Свету).

Ані адзін народ (мастацкая інтэлігенцыя не ў лік) Свету не здольны паважаць сабе, калі ён не пачувае сабе адмысловым; ён не можа палюбіць, неадметнае, неарыгенальнае. Народ хутчэй адмовіцца зусім ад нацыянальнага, што і здарылася ў нас. Людзі ў 1994 г. прагаласавалі за А.Лукашенку, які таксама адмовіўся ад нацыянальнага і які адкрыта здзекваўся з беларускасці. Акрамя таго, каб выспець ў нацыю, народ павінен мець Гісторыю, якой можна ганарыцца. У нас жа назвай «Белая Русь» гісторыю ад народа (неінтэлігенцыі) схавалі, падсунулі яму хлуслівую. У нас да перайменавання з літвінаў ў беларусаў была адметная гісторыя Літвы і літвінаў паводле якой мы шмат разоў білі маскалёў і калі б народ ведаў пра гэта, ён бы так лёгка не адмовіўся ад Свайго, Нацыянальнага і не прыняў бы чужое, рускае.

Мяркую, што калі б нашая інтэлігенцыя (не шляхта, шляхта ад назвы «літвіны» не адмоўлялася, аб чым сведчыць «крык душы» К.Скірмунт: «ліцьвінкай і толькі ліцьвінкай я з Божай ласкі была, ёсць і да апошняга дыхання буду») не адмовілася ад літвінства і не стала разам з царамі, рускімі папамі, заходнерусістамі, адраджэнцамі пачатку 20 ст., бальшавікамі, лукашэнкаўцамі і апазіцыяй ўнушаць (праз назву беларус) нашаму народу яго непаўнацэннасць, - адрыву інтэлігенцыі ад народа не адбылося б.

Спачатку ў гэта цяжка паверыць - няўжо так дзейнічае назва? Але ж гэта так. Сімвалічнае (ў тым ліку назва) набывае ўсё большую моц у наш час. Тыповы прыклад - спорт. Колькі грошай траціцца на тое, каб паказаць (сімвалічна) моц сваіх нацыяў і дзяржаваў і пацешыць пустахвальства сваіх абывацеляў! Або, успомнім, які самы просты, самы надзейны спосаб унізіць, «збіць з панталыгу» іншага ў спрэчцы? Гэта нагадаць іншаму, што ты слабак таму, што належыш да народа-слабака які нічым героічным не паказаў сабе ў гісторыі. І тады мы са сваёй белай рускасцью губляем шансы, маем не шмат магчымасцяў, каб перамагчы ў спрэчцы з іншым, даказаць каштоўнасць Свайго (канешне ж, пры астатніх роўных умовах). Успомнім, як часта крамлёўцы прыніжалі нашага Прэзідента, як ўсё болей па-хамскі вядуць сабе расейскія турысты, якія гасцююць у нас.

Газета "Новый Час" за 31.05.2013 г. паведамляла, што 25% казахаў хочуць адмовіцца ад назвы Казахстан толькі з-за таго, што іхнюю краіну блытаюць з Афганістанам і Пакістанам (з-за агульныга канчатку «стан»). Улічваючы смелыя паводзіны іхняга кіраўніка, які каб паменшыць уплыў расейскай культуры перавёў казахскі алфавіт на латініцу, казахі прымуць любую назву абы толькі яна працавала на карысць народа і дзяржавы. Казанскія татары таксама хочуць адмовіцца ад цяперашней назвы; яна хоць і не халуйская (як наша), але паклепнёцкая. Рускія і сабе і ўсяму Свету ўнушаюць што стацца ім перадавой еўрапейскай нацыяй перашкоджалі татара-манголы і што цяперашнія татары выступаюць нашчадкамі тых. Гэта спрэчна. У татарскай гістарыяграфіі існуюць две версіі. Па-першай - волжскіе татары (булгары) першымі прынялі удар манголаў на себя, а па-другой, што яны разам з манголамі заваёўвалі «рускія» княствы. Як бы там ні было на самой справе, абедзве версіі працуюць на умацаванне гонару і годнасці гэтага народа. Нас жа 100 гадоў і болей за мяжою лічаць Белай Расеяй, а нашыя дурні на канцэртах ў Варшаве скачуць і крычаць «Жыве Беларусь»; і гэта сярод палякаў, якіе з большага ведаюць, што Рэч Паспалітая была сумеснай дзяржавай Кароны і Літвы, і насельніцтва апошняй гэта пераважна мы. Нашая ж афіцыйная версія гісторыі як часткі нейкай там міфічнай Русі, размывае нацыянальную свядомасць, абезбройвае нас перад Расеяй.

Каб замацаваць рускасць нашага народа улада пакрыла усю краіну бігбордамі «Я-Беларусь» і стварыла рух «Белая Русь». Гэта д'бальская тактыка - знішчаць ўсё нацыянальнае, русіфікаваць народ і адначасова ўнушаць народу што ён ўсё ж такі не зусім рускі, не чыста рускі. Адкідваннем прыметніка «белы», Масква плануе, відаць, правесці ў будучыні пасля канчатковай русіфікацыі і канчатковага захопу нас. Невыпадкова ў апошні час вылезлі на сцэну заходнерусісты, якіе трактуюць нас як рускіх. Калі пашукаць аналогію нашага цяперашнега стану ў прадметным Свеце, то гэта можа быць выключальнік які не можа ані замкнуць ані разамкнуць ланцуг па якому павінна бегчы электрычнасць, ён іскрыць і падпальвае сам сабе.

Страта такіх людзей як нашыя «шахіды» гэта недапрацоўка нашай апазіцыі. Больш за тое, гэта яе фундаментальнае, фатальнае глупства; яна не разумее вытокі адрыву народа ад яе; не разумее вытокі сваіх параз. Самазнішчэнне нашай нацыі і краіны працягваюцца.