Реклама в Интернет     "Все Кулички"
  Мы – нацыя!
 
 
Брама сайта arrow АДВЕЧНАЕ arrow Мова arrow Пухавіцкі раён: стан адукацыі

Пухавіцкі раён: стан адукацыі Друк E-mail
29.10.2008 | 16:49 |

Алесь ЛозкаВясной 2008 года па ініцыятыве грамадскага дзеяча і пісьменніка Васіля Якавенкі ў школах Пухавіцкага раёна Менскай вобласці праводзілася анкетаванне. Кіраўніцтву адукацыйных устаноў прапаноўвалася адказаць на некаторыя пытанні, звязаныя з дзейнасцю школы ў беларускамоўным рэчышчы. Да гонару раённага кіраўніцтва па адукацыі мерапрыемства было падтрымана ім і ініцыятыўная група атрымала неабходныя звесткі ад 36 школ. Нягледзячы на тое, што адказнымі за інфармацыю былі кіраўнікі ўстаноў, нам няма асаблівых падстаў для недаверу, пытанні ж былі не правакацыйнымі.

Як выявілася, у раёне функцыянуе 8 школ з рускай мовай навучання і 28 - з беларускай. Як і ўсюды ў Беларусі, найбольш вялікія ўстановы размешчаны ў горадзе, гарадскіх пасёлках і вялікіх вёсках. Гэта - у раённым цэнтры адзіная гімназія (656 дзяцей) і чатыры СШ (611+729+436+451), а таксама школы ў Дружным (926), Свіслачы (477), Рудзенску (334) і Праўдзінску (245). Аднак трэба заўважыць, што на Пухавіччыне навучаецца па-беларуску амаль 47,3 % школьнікаў, а гэта перавышае адпаведныя агульнастатыстычныя паказчыкі па Беларусі (20,9%) і вобласці (36,4%), якая займае лідыруючае становішча. Гэта ж не Магілёўская вобласць, дзе па-беларуску навучалася 17.9%, і не Гомельская (17%). Шкада, што ў нас няма звестак аб наборы ў першыя класы, якія добра характарызуюць перспектыву.

Раён у асноўным забяспечаны кадрамі, акрамя трох устаноў. Выклікае сумненне тое, што ўсе працуюць па спецыяльнасці. Звычайна ў малакамплектных школах прадметы размяркоўваюцца дзеля запаўнення агульнай нагрузкі педагогу. Сумніўна, напрыклад, што нават у вялікіх установах прадмет "Айчынная і сусветная мастацкая культура" вялі спецыялісты, якіх ВНУ выпускаюць стабільна. Але тое, што не маецца адказу, у асноўным віноўны мы, што не былі зададзены канкрэтныя пытанні.

Згодна апытання ўстановы адукацыі ў асноўным здавальняюча забяспечаны падпіснымі выданнямі на беларускай мове. Дубраўская СШ атрымлівае 20 беларускамоўных газет і часопісаў, СШ №2 - 16, Мар'інагорская гімназія - 33 (10 газет і 23 часопісы). Блужская СШ імя М.Чэпіка выпісвае "Настаўніцкую газету", "Мінскую праўду", "Звязду", "Пухавіцкія навіны", "Раніцу", "Зборнік нарматыўных дакументаў Міністэрства адукацыі", "Бібліятэка прапануе", часопісы "Лесавік", "Здаровы лад жыцця", "Веснік адукацыі", "Бярозка", "Праблемы выхавання", "Экалогія", "Маладосць", "Вясёлка", "Родная прырода". У некаторых школах у лік беларускамоўных выданняў трапілі "Нёман", "Беларускі час", "Рэспубліка", "Советская Беларусь", "Беларуская думка" і інш.

Горш забяспечваюцца бібліятэкі літаратурай на беларускай мове і пра гэта адкрыта заяўляюць амаль ва ўсіх школах. Звычайна ў мінулым навучальным годзе паступіла ад 2 да 12 асобнікаў на ўстанову.

Не ўсе школы асмеліліся паведаміць пра іншыя перашкоды, якія замінаюць вучэбнаму працэсу. І гэта зразумела. Асобныя нараканні на слабае матэрыяльна-тэхнічнае забеспячэнне, не хапае грошай, сучаснай камп'ютэрнай тэхнікі. Шмат папяровай справаздачнасці. Цяснота ў двухзменных школах. Вучэбна-метадычнай базы мусіць заўсёды бракавала, але вось каб не хапала падручнікаў (прызналася каля дзесятка школ), гэта ўжо сур'ёзна. А што скажуць настаўнікі цяпер, пасля так званай рэформы, калі праблема яшчэ больш абвострыцца? Не стае падручнікаў і дапаможнікаў па беларускай літаратуры, гісторыі, СМК, ЧГД, музыцы, інфарматыцы, матэматыцы, фізікі, біялогіі. Справядлівыя нараканні неабыякавых настаўнікаў на адсутнасць падручнікаў па-беларуску па замежных мовах, на засілле трасянкі ў школьным абыходзе (Жораўская СШ), інфармацыя на электронных носьбітах паступае пераважна на рускай мове (Матораўская БШ-сад).

Нават у такім раёне, дзе беларускасць вышэй сярэдняга паказчыку па краіне, выкладанне асобных прадметаў далёка ад ідэалу. Не ва ўсіх установах з рускай мовай навучання, напрыклад, гісторыя Беларусі падаецца на роднай мове (Мар'інагорская гімназія), а геаграфія - толькі ў пасёлку Дружны. Ды і школы з беларускай мовай вылучаюцца парушэннем моўнага рэжыму. Згодна афіцыйнай інфармацыі па руску выкладаюцца прадметы ў Блужскай СШ (матэматыка, фізіка, астраномія, СМК), замежныя мовы - у Светлаборскай, Сяргеевіцкай, Зазерскай СШ. Вось тут не верыцца, што такі малы пералік. Магчыма адказныя не палічылі патрэбным указваць мову выкладання на ўроках фізкультуры, працы, малявання, музыцы і інш. Няўжо толькі па-руску вядзецца фізкультура ў Суцінскай СШ-садзе?

Неабходна заўважыць, што Пухаўшчына мае добрыя традыцыі нацыянальна-патрыятычнага выхавання. Многія ўстановы могуць пахваліцца прыкладнай краязнаўчай, культурна-мастацкай і іншай карыснай дзейнасцю. Многія настаўнікі вядомы не толькі ў сябе ў раёне. На старонках часопіса ТБШ мы распавядалі пра Барыса Муху, Наталлю Ільініч і інш.

Як выяўляецца, у педагагічных калектывах яшчэ маецца нямала праблем, над якімі патрэбна працаваць.

Алесь ЛОЗКА
 
« Папяр.   Наст. »
БелСаЭс «Чарнобыль»

КОЛЬКІ СЛОЎ НА БРАМЕ САЙТА :

Народ і нацыя: Колькі слоў на Браме сайта
|


Шаноўныя, перад вамі спроба адкрытай і шчырай размовы пра найбольш важнае і надзённае, што даўно паўстала і востра стаіць перад нашым народам, цяпер — асабліва, — ратаваць сябе ў супольнасці, у суладдзі, берагчы і развіваць творчы дух народа і нацыі. Я ведаю, што гэтыя словы і тое, што за імі стаіць, дойдзе далёка не да кожнага розуму,...
Інстытут Нацыянальнай Памяці (ІНП)
|


Памяць народа – перадумова для далейшага яго развіцця ў грамадзянскай супольнасці і выканання ім ролі крыніцы ўлады і крыніцы дзяржаўнасці. Інстытут Нацыянальнай Памяці (ІНП) ёсць грамадзянская ініцыятыва па выяўленні і раскрыцці найвыдатнейшых старонак беларускай гісторыі, абароне этнакультурных каштоўнасцей і выкрыцці злачынстваў супраць свайго народа, калі б яны ні былі ўчыненыя. Ніжэй прыводзяцца і іншыя вытрымкі з палажэння Аргкамітэта...
Joomla! Ukraine

НАВЕЙШЫЯ ПУБЛІКАЦЫІ :

Хатынь спаліў… былы савецкі афіцэр
Погляд | Гістарычны матыў


21 сакавіка 1943 году на шашы Лагойск-Плешчаніцы партызаны абстралялі нямецкую калону. Адным з забітых быў капітан Ганс Вёльке чэмпіён Берлінскай Алімпіяды 1936 году, якому сімпатызаваў Гітлер.У адказ на наступны...
Выстава фоторабот «На мяжы тысячячагоддзя»
Брама сайта | Галоўнае


4-27.09.2018 г. у фотогалерэі кінатэатра "Цэнтральны" (горад Мінск) адбудзецца выстава фотаработ. Уваход вольны.    ...
ОБ ИСТОКАХ И ВРЕМЕНИ ФОРМИРОВАНИЯ БЕЛОРУССКОГО ЭТНОСА
Погляд | Даследаванні


Анатоль Астапенка В статье подвергается критике концепция «древнерусской народности». Наиболее приемлемой, исторически оправданной мыслью об этногенезе белорусов, является концепция балтского происхождения. Предлогается новая парадигма, согласно которой белорусский этнос имеет тысячелетнюю...
З высокім Сьвятам!
Брама сайта | Галоўнае


Сяргей Панізьнік. "Сьцяг"      Сьветлым полем я нясу агнявую паласу: як маланка, нада мной зіхаціць над галавой                    Сьцяг мой вольны,                    Сьцяг мой сьмелы,                    Сьцяг мой...
Не забаўка і не нажыва
Погляд | Асоба


Яўген Гучок, паэт, публіцыст Ужо 60-т гадоў стала і плённа працуе на ніве беларускага прыгожага пісьменства празаік і публіцыст, інтэлектуал Эрнэст Ялугін. Нарадзіўся ён у 1956 г. на станцыі Асінаўка...
Стваральнік жывых твораў
Погляд | Асоба


Яўген Гучок, паэт, публіцыст Сёлета (19.11.2016 г.) выдатнаму майстру беларускага слова, гарачаму патрыёту Беларусі, пісьменніку, сябру Саюза беларускіх пісьменнікаў Эрнесту Васільевічу Ялугіну спаўняецца 80 гадоў. Яго творчы, як і жыццёвы, шлях не...
"Вялікае сэрца" (прысвечана В.Якавенку)
Погляд | Асоба


Яўген Гучок    2 сакавіка 2018 года споўнілася сорак дзён, як пайшоў у іншы свет (няма сумневу, што ў лепшы - у нябесную Беларусь) публіцыст, пісьменнік, грамадскі дзеяч Васіль Цімафеевіч...
Васіль Якавенка пасьпеў паставіць свой асабісты подпіс пад пэтыцыяй за гавязьнянку
Погляд | Асоба


Валер Дранчук. Слова на разьвітанне Апошні час мы стасаваліся мала. Сустракаліся выпадкова і амаль не тэлефанавалі адзін аднаму. Раней інакш. Наступальна актыўны Васіль Цімафеевіч сыпаў прапановамі, даволі часта запрашаў да сумеснай...
Увечары 22 студзеня 2018 года памёр Васіль Якавенка
Погляд | Асоба


Разьвітаньне адбудзецца 24 студзеня у рытуальнай зале мінскай Бальніцы хуткай дапамогі (Кіжаватава, 58б)  з 14:00 да 15:00. Пахаваны пісьменьнік будзе на Заходніх могілках.  ...
Выйшаў з друку новы раман вядомага пісьменніка і публіцыста В. Якавенкі «Абярэг»
КНІГІ | Навінкі


Ён прысвечаны навейшай гісторыі Рэспублікі Беларусь і асвятляе надзённыя пытанні культуры і нацыянальнага жыцця. У аснову твора пакладзены гісторыі, нявыдуманыя і пераасэнсаваныя аўтарам, падзеі і з’явы апошніх гадоў. Персанажы...
2018
Брама сайта | Галоўнае


...
Васіль Якавенка. «Пакутны век». 2-е выданне.
КНІГІ | Нятленнае


Якавенка, В. Ц. Пакутны век : трылогія / Васіль Якавенка; 2-е выд., дапрац. - Мінск : Выд. ГА «БелСаЭС «Чарнобыль», 2009.- 896 с. ISBN 978-985-6010-30-2. Падобнага твора ў беларускай...
Матей Радзивилл: «Беларусь – очень близкая для меня страна»
Погляд | Гістарычны матыў


Об истории и современности знаменитого польско-белорусского дворянского рода Радзивиллов «Историческая правда» беседует с князем Матеем Радзивиллом. - Пан Матей, расскажите, пожалуйста, к какой ветви Радзивиллов Вы относитесь? - Все, ныне...
Сяргей Панізьнік. Палуба Калюмба
ТВОРЫ | Пісьменнік і час


  Згодна з легендай, якая ходзіць за акіянам, амерыканскі кантынент адкрыў 500 гадоў таму мораплавацель -- нехта народжаны на нашай зямлі у дзяржаве Вялікім Княстве Літоўскім. Наш зямляк, паэт Янка...
Васіль Якавенка: "Пакутны век". Да 10-годдзя выдання
КНІГІ | Нятленнае


Фільм, зняты Уладзімірам Каравацк ім ў 2007 годзе, аб чытацкай канферэнцыі ў Мінску па кнізе-трылогіі беларускага пісьменніка Васіля Якавенкі "Пакутны век", упершыню апублікаванай у 2006-м годзе. Мантаж відэа ў 2017...
Васіль Якавенка: Б’е набатам інерцыя чарнобыльскай безадказнасці!
ДЗЯРЖАВА І МЫ | ПостЧарнобыль


Ён заўжды быў і застаецца чарнобыльцам – ад пачатку нараджэння Зоны. Дзе ў зоне ж адчужэння апынуліся яго родныя Васілевічы. Пасля былі шматлікія падарожжы па забруджаных радыяцыяй раёнах. У 1991-96...
“Крывіцкія руны - ІІ”
КНІГІ | Нятленнае


Крывіцкія руны : вып. ІІ, беларускі культурны мацярык у Латвіі. / уклад., прадм., камент. М. Казлоўскага, С. Панізьніка. - Мінск : Кнігазбор, 2017. - 452 с. ISBN 978-985-7180-05-9. У том выбраных твораў «Крывіцкія...
Глядзець вачыма будучыні
ТВОРЫ | Пісьменнік і час


Шмат гадоў назад у газеце "Голас Радзімы" (№ 50-52, 30 снежня 2004 года) была апублікавана гутарка сябра ГА "МАБ" Веранікі Панізьнік з прафесарам факультэта германістыкі і славістыкі ва ўніверсітэце канадскага горада...
БелАЭС: чаго баіцца МАГАТЭ?
ДЗЯРЖАВА І МЫ | Беларуская АЭС


Астравецкая АЭС цалкам адпавядае стандартам МАГАТЭ, сцвярджае афіцыйны Менск. Са справаздачаў экспертных місіяў гэтай арганізацыі ў Беларусь, аднак, вынікае іншае. На думку агенцтва, Дзяржатамнагляд Беларусі - няздольны забяспечыць бяспеку...
Ярослав Романчук: Беларусь медленно, но верно избавляется от нефтяного проклятья
ДЗЯРЖАВА І МЫ | Экалогія


Конфликт с Россией вокруг цены на энергоресурсы избавит Беларусь от нефтяного проклятья и, если не помешает АЭС, вынудит инвестировать в зеленую экономику и в развитие возобновляемых источников энергии. Как заявил...
Joomla! Ukraine

Новыя каментары :

КОЛЬКАСЦЬ ПРАЧЫТАНЫХ СТАРОНАК 
з 1 снежня 2009 года

КОЛЬКАСЦЬ НАВЕДВАЛЬНІКАЎ САЙТА 
mod_vvisit_counter Сёння 1307
mod_vvisit_counter Учора 1157
mod_vvisit_counter На гэтым тыдні 6537
mod_vvisit_counter У гэтым месяцы 50210